DÀN Ý CHUNG CHO BÀI VĂN PHÂN TÍCH THƠ

"Mở bài, giới thiệu chung, thân bài, đánh giá chung và kết bài là dàn ý cơ bản nhất cho một bài văn phân tích thơ."

Phần Đoạn văn mở rộng nếu đề yêu cầu mới viết (thường ở cấp ba mới viết phần này).

Mở bài:
- Giới thiệu tác giả.
- Giới thiệu bài thơ.
- Viết lại yêu cầu đề.
VD: Lòng yêu cuộc sống thiết tha của nhà thơ được khẳng định mạnh mẽ qua bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ (lớp 11)
- Trích thơ (có thể trích sau phần giới thiệu chung).
Lưu ý: chỉ trích khổ thơ đề bài yêu cầu.

Giới thiệu chung (khái quát):
- Xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác bài thơ (Năm sáng tác, giai đoạn sáng tác, trong cuộc đời tác giả có sự kiện gì lúc sáng tác bài thơ)
- Chủ đề hoặc nội dung của bài thơ.

Thân bài (phân tích):
1/ Khổ một:
- Nội dung khổ một.
- Trích khổ một.
- Câu thơ cần phân tích:

• ý nghĩa
• nội dung
• biện pháp tu từ có trong câu
• Liên hệ một hai câu thơ khác ngoài bài thơ đang phân tích (nếu có thể). Nhớ ghi tác giả và tên bài thơ mình trích ra.

- Nghệ thuật của khổ một.
- Lặp lại nội dung khổ một nhưng thay đổi cách diễn đạt.
- Nhắc lại yêu cầu đề.
VD: Qua khổ thơ thứ nhất, ta có thể nói rằng Hàn Mặc Tử có lòng yêu cuộc sống thiết tha mới có thể nhớ rõ cảnh và người nơi xứ Huế.

2/ Khổ 2, 3, 4 phân tích tương tự.

Đoạn văn mở rộng: (nếu đề yêu cầu)
- Tìm từ khóa trên đề và xem lại bài mình tìm ý liên quan đến từ khóa đó.
- Mở đoạn lặp lại yêu cầu đề.
- Các ý liên quan đến yêu cầu đề.
- Kết đoạn lặp lại yêu cầu đề nhưng cách diễn đạt khác.

Đánh giá chung:
- Nội dung bài thơ.
- Biện pháp nghệ thuật đặc sắc.
VD: Lối kể chuyện đặc sắc, thể thơ với niêm luật khó,...

Kết bài:
- Tên bài thơ + chủ đề bài thơ.
VD: tình yêu thiên nhiên, con người.
- Tài năng của tác giả.
VD: Mặc dù tác giả đang lâm bệnh nặng nhưng bài thơ vẫn để lại cho người đọc nhiều cảm xúc ngậm ngùi.
- Bài học rút ra.
VD: Chúng ta càng thêm yêu cuộc sống, con người trên đất nước Việt Nam.